Psikolojik danışman nedir, ne iş yapar? PDR mezunu meslek grubunda yer alan insanlar, psikoloji alanında insanlara yardımcı olmaktadır.
Psikoloji insan sağlığı için oldukça önemli bir durumdur. Bahsedilen bu meslek grubu da uzmanlık elde edildikten sonra çok geniş bir çalışma alanında faaliyetlerini göstermektedir.
Meslek konusunda son zamanlar çok sık tercih edilen bu bölüm, mezun olduktan sonra da her yıl binlerce mezun vermeye devam etmektedir.
Bölümde genelde yoğunlukla kadınlar yer alsa da erkekler tarafından da tercih edildiği görülmektedir. Ülkemizde mecliste psikoloji alanında netlik, mevzuat bulunmadığı için Psikologlarla sık sık karışmaktadır.
Peki Psikolojik danışman nedir? Psikolojik danışmanlık ne anlama gelir, bu bölüm mezunları ne iş yapar? İşte Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümü mezunlarına dair detaylar!
1- Psikolojik Danışman Nedir Ne İş Yapar?
Psikolojik danışman mesleği, kısaltılmışıyla PDR yani Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümünden mezun olanlara atfedilmektedir.
Ülkemizde eğitim fakültesi kapsamında yer alan PDR bölümü, dört sene sürmektedir. Dört senelik bu eğitim karşısında başarılı şekilde mezun olan kişiler çalıştığı alana göre farklı şekilde adlandırılmaktadır.
Genellikle Psikolojik danışman olarak adlandırılmakla birlikte yerine göre; Pedagog, ASDEP mezunu, yurt görevlisi ve hatta teğmen olarak RDM olarak bile adlandırılmaktadır.
2- Psikolojik Danışman Ne İş Yapar?
PDR mezunu Psikolojik danışmanlar aslında birden fazla iş yapmaktadır. Meslek görevlerini aza indirgemek oldukça zordur. Çünkü çalışma alanlarının çok fazla olmasıyla birlikte aslında psikoloji temeli üzerine dayanması çok kapsamlı bir alan sunmaktadır.
Psikolojik danışman ne iş yapar sorusuna cevaben:
· Kişilerin psikolojik sorunlarını irdelemek ve ilgilenmek,
· Düşünce yani bilişsel anlamda kişilerin daha sağlıklı düşünmesini sağlamak,
· Var olan sorunlarını çözebilmeleri amacıyla danışanlara farkındalık kazandırma,
· Duygusal anlamda duyguların aktarılmasını, yorumlanmasını ve fark edilmesini sağlama,
· Bilişsel alanda kişilerin bilgilendirilmesini sağlamak,
· Davranışların farkındalığını ve çoğu zaman değişimini gerçekleştirme,
· Yol göstermeme daha çok birden fazla yolu gösterme,
· Çalıştığı alana göre rehberlik etme,
· Eğitim kurumlarında sınav ve sınav psikoloji konusunda öğrencileri yönlendirme,
· Sadece öğrencilere değil eğitimcilere de eğitim verme,
· Özel kurumlarda çalışanlara motivasyon sağlamak gibi birçok işi bulunuyor.
3- Psikolojik Danışman Nasıl Olunur? Psikolojik Danışman Eğitimi Nasıldır?
Psikolojik danışman maaşları ve çalışma koşulları neticesince çok cazip bir meslek olmaktadır. Bu meslek grubuna dahil olabilmek için belirli bir eğitim koşulunu gerçekleştirmek gerekiyor.
Türkiye’de öğretmenleri mezun edebilmek amacıyla eğitim fakülteleri oluşturmuştur. Karışık bir meslek adlandırması bulundursa da Psikolojik danışman meslek grubu da bu eğitim fakültelerinde PDR bölümlerinde okumaktadır.
Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik bölümü eğitim fakülteleri kapsamında diğer öğretmenlikte olduğu gibi dört sene sürmektedir. Dört senelik bu eğitim kapsamında çeşitli dersler bulunmaktadır.
PDR dersleri arasında ikiye ayrılmış bir bölüm bulunmaktadır. Eğitim yarısı öğretmenlik derslerini kapsamaktadır. ( Gelişim Psikolojisi, Rehberlik ve Özel Eğitim, Öğrenme Psikolojisi vs.)
Diğer bir kısmı ise alan derslerini yani psikoloji derslerini kapsar. (Davranış Bozuklukları, Fizyolojik Psikoloji, Etik, Psikolojik Testler, Meslek ve Kariyer Kuramları vs.) bulunuyor.
İlk sene eğitimde ortak dersler olarak her üniversitede yer alan; İngilizce, İnkılap, Türk Edebiyatı ve Dil Anlatım bulunmaktadır.
Aynı zamanda PDR bölümü sık sık sunumlarla insanlara hizmet verdiği için bilgisayar dersi de alınmaktadır.
Mezun olmuş bir Psikolojik Danışman okuduğu üniversite kapsamında göre farklı dersler de alabilmektedir. Dersler kapsamında da değişik uygulamalar yapılabilmektedir. Örneğin, İstatistik dersi kapsamında SPSS programı kullanılabilir ya da bazı devlet hastanelerinde fizyolojik psikoloji dersi kapsamında kadavra bile incelenebilir.
Psikolojik Danışman Staj Dönemi
Dört senelik Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik eğitimi kapsamında iki tane staj bulunmaktadır. İlk staj genelde haftada bir kere bulunan ve temel bir stajı kapsamaktadır.
İkinci staj ise temel değil ileri düzey staj olarak bulunmaktadır. Staj genelde okullarda ve Rehberlik ve Araştırma Merkezi kapsamında yapılmaktadır. Stajlarda bölüm öğrencileri aktif olarak yer alır.
Öğrencilerle ve velilerle iç içe geçen staj sonucunda notlar alınır ve eğitim kapsamında en etkili, yüksek krediye yüksek derslerden oluşmaktadır.
Psikolojik danışmanlık okuyan öğrenciler diğer bölümler gibi kendisi staj ayarlaması gerekmez. Stajı eğitim döneminde gerçekleşmektedir, yazın olmaz. Üniversite tarafından öğrenciler bizzat staj alanlarına yerleştirilmektedir.
4- Psikolojik Danışman Olmak için Neler Gerekir? Psikolojik Danışman Özellikleri Neler?
Gerçek anlamda uzman olabilmek için Psikolojik danışman özellikleri taşımak gerekiyor. Bahsedilecek özelliklere sahipseniz eğitim sürecinde de zorluk çekmezsiniz.
Ancak eğitim öncesi bu özelliklere sahip değilseniz, endişelenmenize gerek yok. Eğitim sürecinde bu konuda farkındalık kazandırmak ve özellikleri de üstlenmeniz amacıyla uğraşılmaktadır.
Psikolojik danışman özellikleri arasında:
· Yüksek empati duygusu,
· Yardımsever olmak,
· Gerektiği durumlarda soğukkanlı olmak,
· Sadece bireysel değil toplumsal psikolojik sağlık açısından sorumluluk alma,
· Acil durumlarda hızlı hareket edebilme,
· Kişisel hareket etmekten ziyade toplu ve grup içinde çalışmaya uyumlu olma,
· İletişim kabiliyetinin güçlü olması,
· Gözlemci olması ve çevresini/danışanı çok iyi gözlemlemesi,
· Stresi ve kriz anını yönetebilme,
· Dirençli olma,
· Sempatik duygular beslememe ve bunu kontrol edebilme,
· Sürekli gelişime açık olma bulunmaktadır.
Bahsedilen bu meslekte asla stabil bir durum bulunmaz. Aksine her geçen gün yeni bir dünya ile karşılaşıldığı için mutlaka gelişime açık olmak gerekiyor.
5- Psikolojik Danışman Nerelerde Çalışabilir?
Günümüzde Psikolojik danışman çalışma alanları arasında değişik kurum ve kuruluşlar bulunmaktadır. Bu kadar geniş bir çalışma alanına sahip olması aslında bölümün tercih edilmesinde de etkili olmaktadır.
A- Eğitim Kurumları
Daha önce de bahsedildiği üzere Psikolojik danışmanlık eğitimi, eğitim fakülteleri arasında yer almaktadır. Eğitim fakültesi çıkışlı olduğu için ‘öğretmen’ sıfatını da kazanmaktadır.
Bölüm mezunlarının neredeyse yarısına yakını bu yüzden eğitim kurumlarında çalışmaktadır. Eğitim kurumlarında çalışabilmek amacıyla KPSS şartı bulunmaktadır. KPSS dersleri arasında; öğretmenlik alan bilgisini ölçmek için Eğitim Bilimleri Sınavı, GY-GK sınavı ve PDR alan bilgisi sınavı yer alıyor.
Her sene KPSS giriş hakkı bulunmaktadır. Bahsedilen bu üç sınav kapsamında toplamda yaklaşık 14-15 ders bulunmaktadır. Atanacak puanı ve sıralamayı elde ettiğiniz takdirde P121 puanıyla eğitim kurumlarına atabilirsiniz.
Okullarda yani MEB kapsamında PDR mezunu olanlar ‘Okul Psikolojik Danışmanı’ olarak adlandırılmaktadır.
B- Özel Şirketler
Alışık olunmasa da özel şirketler Psikolojik danışman olarak bulunan kişilerin çalışabilmesi amacıyla alanlar oluşturmaktadır. Şirketlerde özellikle bu mezunlar için belirli bir bölüm/departman oluşabilmektedir.
Fakat bizzat bu meslek adıyla adlandırılmasa da İnsan Kaynakları kapsamında da çalışma alanı bulunabilmektedir. İnsan Kaynakları olarak insan ilişkilerini, izin ve diğer durumları düzenlemek amacıyla çalışılabilir.
Bununla birlikte çalışanları işe seçim sırasında, işe uygunluk testi uygulamak ve karar vermek için bulunabilir. Şirketlerde çalışanların motivasyonunu da sağlamak görevler arasındadır.
C- Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Psikolojik Danışmanlık Merkezi, bu bölüm mezunlarının çalıştığı temel alanlardan birisidir. Eğer psikolojik danışma yapmak gibi amacınız varsa bu merkezlerde çalışmanız gerekir.
Bahsedilen merkezlerde terapi yapabilmek amacıyla yer alınır. Eğitim kapsamında değil daha çok bilişsel ve duyuşsal alanlarda sorunları giderebilmek amacıyla bulunur.
Danışma seansları oluşturularak kişilerle terapi yapılmaktadır. Psikolojik sorunları çözebilmekten ziyade danışanın sorununu kendi çözebilmesi amacıyla farkındalık yaratır.
D- Rehberlik ve Araştırma Merkezleri
Kısaca adı RAM olarak bulunan Rehberlik ve Araştırma Merkezleri, uzmanların bulunduğu alanlardır. Bu kurumlarda eğitim kurumlarına yani okullara destek sağlamak amaçlanır.
Yalnız sadece okullara değil özel eğitim ağırlıklı olmak üzere öğrencilere yardımcı olunur. Okuldan gelen öğrenciler yönlendirilir. Bununla birlikte Okul Psikolojik Danışman olan meslektaşlarına da yardımcı olmaktadır.
Özel eğitim kapsamındaki öğrencilerin eğitimi düzenlenir, takibi yapılır, ailelerine bilgi verilir. Öğretmenlerinin davranışları düzenlenir yani programlanır. Bununla birlikte bölgenin eğitim hedeflerini belirlemek amacıyla da aktif rol oynanır.
E- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı / ASDEP
Psikolojinin yer aldığı alanlar sadece kişisel değil aynı zamanda toplumsal sorunlara da yöneliktir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı aile ve bireysel anlamda psikolojik sağlığı korumak amacıyla ASDEP oluşturmuştur.
ASDEP alımları yine KPSS kapsamında yapılmaktadır. Burada yer alan Psikolojik danışmanlar toplumda ortaya çıkmış ve psikolojik destek gereken noktalarda yer alır. Gerektiği durumlarda danışma yapar gerektiği durumlarda ise raporlaştırma kısmında bulunur.
Eğer ASDEP’te çalışmak istiyorsanız, iki senede bir gerçekleşen (çift seneli yıllarda) sınavlara girmeniz gerekiyor. P3 puanı kapsamında yeterli sıralamayı yapıp üzerine mülakatları geçerek başarılı olduktan sonra atamaya dahil olabilirsiniz.
F- Adalet Bakanlığı / Pedagog
Adalet Bakanlığı kapsamında çalışan Psikolojik danışman kişiler meslek başında Pedagog olarak adlandırılmaktadır. Pedagog çocuk psikolojisi konusunda uzmanlaşmış bireyler olarak adlandırılır.
Çocuk yaşta yer alanların katıldığı suçlar karşısında adalet karşısına çıkacağı durumlarda uzman Pedagog olanlar duruşmaya eşlik etmektedir.
Mahkeme öncesi ve sonrasında ya da polislerin sorgulama sırasında çocukların yanında yer almaktadır. Mahkemede hakim tarafından Pedagoglar dinlenerek çocuk hakkında daha detaylı bilgi alınır.
G- Dershane ve Özel Kurumlar
Dershaneler aslında yazılı anlamda kapatılmış olarak görülse de sadece isim değiştirerek eğitim hayatlarına devam etmektedir.
Dershaneler ve sınava hazırlık kursları kapsamında PDR mezunları bulunmaktadır. Devlet okullarından farklı olarak daha çok sınava odaklı olarak meslek planlaması yapılır.
Sınav programı hazırlama, sınav psikolojisini yönetme gibi çeşitli etmenler üzerinde durulur. Amacın daha çok sınavdan alınacak başarı ve bu başarıya götürecek hususlar olduğunu söylemek mümkün.
H- Online Terapi Siteleri Kapsamında Terapi
Psikolojik danışman olanlar belirli bir kuruma bağlı olmadan kişisel olarak terapi yapabilir. Terapiyi yapmak adına fiziksel bir ortam sunulması da gerekmez.
Pandemi dönemiyle daha çok tercih edilen online terapi hizmeti sık uygulanan durumlardan birisidir. Başta internette görüntülü olmakla birlikte, telefon kapsamında da yapılabilir.
I- TSK / RDM Uzmanı
Kadın Psikolojik danışmanlar değil ancak erkek olanlar için bir seçenek olarak askeriye bulunmaktadır. Zorunlu askerlik kapsamında RDM’de yer alınabildiği gibi uzun süreli, meslek kapsamında asker olmak isteyenler de değerlendirebilir.
PDR mezunu erkekler, askeriyeye sınav ile başvuru yaptıktan sonra 1 aylık temel eğitim alır. Eğitim süresince direkt asteğmen olarak rütbesiyle başlanır.
Eğitim sonrasında belirli bir süre geçtikten sonra ‘teğmen’ rütbesinde ilerlenir. Askeri dönem boyunca RDM olarak adlandırılan Rehabilitasyon ve Danışma Merkezi kapsamında askerlerin psikolojisi ile ilgilenilmektedir.
İ- Adalet Bakanlığı – Ceza Evleri
Adalet Bakanlığı kapsamında sadece Pedagog olarak bulunulmaz. Yine erkeklerin çalışabileceği alanlardan birisi de ceza evleri kapsamında çalışma alanı bulunur.
Burada ihtiyaç dahilinde gardiyan olarak bulunabilirsiniz. Bununla birlikte psikolojik destek sunabilecek bir uzman olarak da yer alınabilir.
J- Kreş ve Anaokulları
Kreş ve anaokulları kapsamında zorunlu olarak Psikolojik danışman bulunması gerekiyor. Ki psikoloji desteği dışında mesleki ve kişisel gelişim sağlamanın en kritik dönemi anaokulundan başlamaktadır.
Sadece kreş ve anaokulu olarak bulunan merkezlerde mutlaka uzman yer alır. Burada öğrencilerin eğitim sistemi kapsamında değil daha çok kişisel gelişimi hedeflenmektedir.
K- Emniyet Genel Müdürlükleri
Her ne kadar son zamanlarda atamaları azalmış olsa da Psikolojik Danışmanlar için Emniyet Genel Müdürlükleri kapsamında kadrolar bulunmaktadır.
Polis olarak değil, psikoloji alanında ihtiyaç duyulan yardımları sağlayabilmek amacıyla atama yapılmaktadır.
L- Diyanet İşleri Bakanlığı – Yurt
Çeşitli bakanlıklarda yer alan PDR mezunları aynı zamanda Diyanet İşleri Bakanlığı kapsamında da çalışma alanı bulmaktadır.
Kadın ve erkek fark etmeksizin bölüm mezunları yurtlar genelde olmak üzere farklı alanlarda bu bakanlık adı altında çalışma yeri bulur.
Çift senede yapılan sınavlardan elde edilen P3 puanıyla atamalar gerçekleşir. Her zaman kontenjan açılmaz ve genelde açılan kontenjanlarda sınırlı olmaktadır.
M- Hastanede Psikolojik Danışman Çalışabilir mi?
Genelde Psikolojik danışman nedir, ne iş yapar araştırması kapsamında hastanelerde çalışma alanları merak edilmektedir.
Günümüze kadar hastanelerde PDR mezunları yer alamamıştır. Fakat PDR Derneği tarafından başlatılan çalışmalar neticesinde hastanelerde çalışabilmek amacıyla başlatılmıştır.
Henüz sonuçlanmasa da her an hastanelerde bir kontenjan açılabilir.
6- Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Maaş Ne Kadar? 2022 Psikolojik Danışman Maaşları Bilgisi
Psikolojik danışman maaşları hakkında net bir bilgi vermek neredeyse imkânsızdır. Çünkü çalışma alanları geniş olduğu için her çalıştığı alanda maaş farkı oluşmaktadır.
En sık tercih edilen MEB kapsamında sağlanan maaşlar ek ders olmadan net olarak 5.500-6000 TL arasında başlanır. Bunun dışında ek ders ücreti de verilmektedir. Ek ders ücreti genel olarak 1.200 TL eklenir.
Ortalama olarak 7-8 bin TL arasında ücret alınmaktadır. Bunun dışında RAM kapsamında çalışan bireyler okullardan farklı olarak 500-600 TL ek ders ücreti daha fazla alır.
Terapi yapan psikolojik danışmanlar seans başına ortalama 150-300 TL arasında ücret talep etmektedir. Alacağı danışan sayısına bağlı olarak ücretleri artabilmektedir.
7- Psikolojik Danışman Kısaltması Nedir?
Psikolojik danışman kısaltması Psk. Dan. olarak bulunmaktadır. Yalnız eğitim kapsamında PDR olarak da kısaltma yer almaktadır.
Güncel olarak Okul Psk. Dan ile karşılaşmanız daha muhtemeldir. Sosyal medya hesaplarınızda ya da çalıştığınız kurumlarda bu kısaltmayı kullanabilirsiniz.
8- Psikolojik Danışmanlık Yorumlar Neler?
Her meslek eğitiminin kişiye kattıkları farklılaşmaktadır. Ancak PDR mezunu bireylerin diğer bölümlere nazaran daha farklı olduğunu söylemek mümkün.
Başta PDR olmak üzere Psikoloji mezunları da yorum yaparken aslında bu bölümün sadece mesleki anlamda katkı sunmadığını söyler.
Meslek kapsamında ilerleyip uzmanlaşsanız da bunun yanı sıra günlük hayatta da katkı sunacak birçok bilginin alındığı görülür.
Kişisel gelişim kapsamında birçok katkı sunan bu bölüm olgunluk, farkındalık ve ciddi bir empati yeteneği katmaktadır. Meslek dışında dahi insan iletişimleri sırasında katkı sunacak çeşitli faydaları bulunmaktadır.
Olumsuz anlamda yorumlar da bulunmaktadır. Bu yorumların çoğunu aslında KPSS etiketlerinde sosyal medyada görebilirsiniz. Bölüme girerken kaliteli üniversitelerde yüksek sıralamalar gerekir. Bu bölümde yer alan öğrenciler genel olarak azimli olduğu için KPSS ortalaması en yüksek öğretmenlik grubudur.
Atanma adına gerekli net ve puan çok yüksek olmaktadır. Bu yüzden rakipler zorlu olduğundan olumsuz yorumlar çoğu zaman bu yönlü gelmektedir. Bilmelisiniz ki, farklı bir öğretmenlik grubunda bölüm birincisi olacağınız netlerle PDR kapsamında atanamayabiliyorsunuz.
9- Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen Farkı Nedir?
Psikolojik danışman ile birlikte rehber öğretmen sık sık bir arada kullanılan kavramlar olmaktadır. İkisi arasındaki fark bulunmakla birlikte özellikle bu bir iki sene içerisinde mevzuata girerek resmileşmiştir.
Okullarda eskiden PDR mezunları elinden okullarda Psikolojik danışman unvanı kaldırılmıştır. Derneğin verdiği çalışma ile sonrasında PDR mezunu dışındaki kişilere ‘rehber öğretmen’ denilmektedir.
10- Psikolojik Danışman, Psikolog Farkı Nedir?
Sık tartışılan konulardan birisi de Psikolojik danışmanlar ve Psikologlar ayrımı olmaktadır. Psikologlar Psikoloji bölümünden Fen ve Edebiyat Fakültesi kapsamında mezun olur. PDR mezunu olanlar ise bahsedilen meslek grubunda yer alır ve Eğitim Fakültesinde yer alır.
Psikoloji iki bölümünde ortak yönlerinden birisidir. Her iki bölüm mezunu de terapi yapabilir, yasal olarak bulunabilir. Keza yine iki bölüm Klinik Psikoloji yüksek lisans yapıp unvanı elde edebilir.
Birbirinden ayrılan noktalar çok azdır. Çalışma alanları kapsamında farklılık bulunur. Psikologlar hastanelerde de çalışma imkânını elde edebilir.
11- Psikolojik Danışman İş İlanları Nereden Bakılır?
Diğer mesleklerde olduğu gibi PDR mezunu olan kişiler:
· Kariyer.net
· Sahibinden.com
· Yenibiris.com
· İsinolsun.com
Eleman.net gibi sitelerden iş ilanlarına göz atabilir. İşkur kapsamında da özel eğitim kurumlarından iş ilanları incelenebilir.
İlginizi Çekebilir: Zabıta Memuru Ne İş Yapar?
Yoruma kapalı.